گزارش بيست و چهارمين برنامه طبيعت گردي مسولانه همكاران دانشكده مهندسي دانشگاه فردوسي مشهد در سفر به جزيره زيباي قشم
بيست و چهارمين برنامه طبيعت گردي خانوادگي همكاران دانشكده مهندسي دانشگاه فردوسي مشهد در قالب گردشگري مسولانه با همراهي آژانس قديمي و خوش سابقه اديبيان در جزيره زيباي قشم برگزار شد.
در اين سفر شش روزه كه بصورت ريلي برگزار شد همكاران موفق شدند با برنامه ريزي از قبل طرح ريزي شده بخشي از جاذبه هاي زيبا و بي نظير جزيره قشم و هرمز را در يك هواي دلپذير بهاري منطقه بازديد نمايند.
تاريخچه جزيره قشم:
جزيره قشم به خاطر قرارداشتن در تنگه هرمز و همجواري با جزيره هاي هرمز، لارك، هنگام، تنب بزرگ، تنب كوچك و ابوموسي ، از دورترين اعصار تاريخ تا به امروز از يك موقعيت جغرافيايي ويژه برخوردار بوده و داراي استراتژيكي ديده باني و دروازه باني خليج فارس است. قشم با مساحتي حدود ۱۴۹۱ كيلومتر بزرگترين جزيره ايران و خليج فارس واقع در تنگه هرمز است. اين جزيره در دوره ساسانيان ابركاوان نام داشته است. جمعيت جزيره. در سرشماري سال ۱۳۹۵ بالاي ۱۱۷ هزار نفر اعلام شده است. زبان محلي قشم آميخته اي از زبان هاي عربي، فارسي، بندري، هندي و انگليسي است با لهجه محلي. دين مردمان مهمان نواز جزيره اسلام و پيروي مذهب تسنن شافعي مي باشند.
جاذبه هاي قشم
جزيره ناز: يكي از ديدني ترين جزاير مجاور جزيره قشم به شمار مي رود. فاصله اين جزيره از قشم حدود ۲۲ كيلومتر است. اين جزيره براي مدت زماني كوتاه، باريكه اي از خشكي بين اين جزيره و ساحل قشم ايجاد مي شود. بهترين زمان براي رفتن به اين جزيره اندكي قبل از غروب خورشيد است تا به تماشاي يك غروب رويايي و زير آب رفتن نيمي از جزيره و مسير شني بين ساحل و جزيره ناز قشم را به نظاره بنشينيد.
جزيره هنگام: اين جزيره كه در جنوب شرقي جزيره ي قشم و در فاصله دو كيلومتري از آن قرار دارد از خاص آرين و جذاب تربت جاهاي ديدني جزيره قشم مي باشد. مساحت اين جزيره حدود ۳۴ كيلومتر مربع و شكل آن شبيه به يك مخروط ناقص است. جزيره هنگام هم داراي ساحل شني و هم ساحل صخره اي است. قسمت هاي از ساحل نيز به دليل وجود نوعي كاني در ماسه ها، درخشان به نظر مي رسد كه به ساحل نقره اي هم معرف هستند و با فرارسيدن شب نيز به دليل وجود فيتو پلانكتون هاي دريايي كه از خود نور ساطع مي كنند؛ ساحل هنگامي كه رنگ زيباي آبي درخشان در مي آيد. حضور دلفين ها در نزديكي ساحل جزيره هنگام و همراهي با قايق گردشگران يك اتفاق ويژه حضور در جزيره مي باشد.
دره ستارگان؛ تبعيدگاه شهاب سنگ ها: اين دره در فاصله پنج كيلومتري از ساحل جنوبي جزيره قشم و در غرب روستاي «بركه خلف» واقع شده است.دليل نامگذاري اين دره آن است كه بوميان جزيره عقيده داشتند كه دو ميليون سال قبل ستاره اي از آسمان به درون جزيره فرود آمده و اين اشكال عجيب را ايجاد كرده است. دره ستارگان يكي از شگفت انگيز تربت نقاط ديدني قشم مي باشد كه از نگاه زمين شناسان بيش از دو ميليون سال قدمت دارد كه بر اثر ديده هاي زمين شناسي نظير فرسايش به وسيله آب هاي سطحي، تندباد و رگبارهايي فصلي در اين ناحيه به وجود آمده و به خلق چنين شاهكارهاي طبيعي منجر شده است.
جنگل هاي حرا: كه در ۶۰ كيلومتري غرب جزيره قشم و در تنگه خوران واقع شده است، عمري ۳۰ تا ۴۰ ميليون ساله دارند و يكي ديگر از شگفتي هاي طبيعي قشم محسوب مي شوند. حرا يك گياه استثنايي است كه دانه ي آن روي درخت مادر رشد مي كند و سپس نهال آن از روي درخت مادر جدا شده و در آب مي افتند. اين درخت در آب شور رشد مي كند و نحوه عملكرد و ريشه و تنه آن به گونه اي است كه آب شور دريا را جذب كرده و آن را تصفيه مي كند.
ژئو پارك جهاني قشم: يكي از بي نظير تربت جاهاي ديدني قشم مي باشد كه بدليل تنوع ديده هاي زمين شناختي نظير وجود جنگل هاي حرا، غار و كوه نمكدان، تنگه چاهكو، دره تنديس ها، دره ستارگان ، دولاب، كاسه سلخ، دره سور، كوركورا كوه و بسياري ديگر از پديده هاي نادر طبيعي و تنوع گونه هاي گياهي و جانوري توسط يونسكو بعنوان تنها ژئو پارك جهاني خاورميانه ثبت شد.
تنگه ي چاهكو قشم؛ دره سربي آسمان:
دره تنديس ها؛ هنرنمايي بي مثال زمين:
يكي ديگر از ديدني هاي قشم، دره تنديس ها است كه در اثر فرسايش و تغييرات زمين، محيطي جذاب و ديدني را در جزيره ديده آورده است. دره تنديس ها در جنوب جنگلهاي حرا قرار گرفته است.
سومين روز حضور در جزيره قشم را به هرمز گردي اختصاص داديم كه همراهان در يك برنامه فشرده و البته مفرح با كشتي تفريحي به جزيره هرمز رفته و پس از صرف صبحانه در اقامتگاه هاي بومگردي مردمان مهمان نواز جزيره با ون به بازديد از جاذبه هاي منحصر به فرد و زيباي هرمز پرداختند. حدود بيست سال پيش هم بازديدي از جزيره هرمز داشتم و از آن جزيره خلوت و كم تردد ديگر خبري نبود و حجم بالايي از گردشگران و طبيعت دوستان به جزيره وارد مي شوند و با راهنمايي و مهمانداري بوميان جزيره به خوبي با زيبايي ها و جاذبه هاي آنجا آشنا مي شوند و اين خود رونق كسب و كار جوامع محلي را منجر مي شود.
جزيره هرمز:
هرمز جزيره اي ايراني در خليج فارس و در هشت كيلومتري بندر عباس است. اين جزيره بيضي شكل با مساحتي بالغ بر چهل و دو كيلومتر مربع در مجاورت تنگه هرمز قرار گرفته است و از مقاصد گردشگري طبيعي جنوب ايران مي باشد. از جاذبه هاي توريستي جزيره هرمز مي توان به دره زيباي لاك پشت ها، دره مجسمه ها، دره رنگين كمان، غار الهه نمك، اقامتگاه زيباي ماجراي، قلعه پرتقالي ها و ساحل زيباي سرخ اشاره نمود.
يك بخش مهم از جاذبه هاي گردشگري جزيره قشم به مقوله بازار و خريد اختصاص دارد كه با توجه به حجم زيادي از مراكز خريد كه در اين ساليان اخير بر تعداد آن هم افزوده شده بخش ديگري از برنامه هاي گردشگران را در جزيره پر مي كند و يك روز كامل از برنامه هاي همكاران را به اين مهم اختصاص داديم. حضور در پارك ساحلي زيتون در هواي بسيار دلپذير بهاري يكي ديگر از برنامه هاي تفريحي تدارك ديده شده براي همكاران در تور طبيعت گردي جنوب بود تا همكاران ضمن استراحت در ساحل زيباي قشم با فرهنگ ها و آداب و رسوم مردم بومي جزيره و ساير اقوام ايراني آشنا شدند و از موسيقي اقوام بهره بردند. گردشگري ابزاري براي همدلي مردمان اين سرزمين با آداب و رسوم متنوع و خلق و خوي هاي متفاوت مي باشد مشروط به اينكه مديران و مسولان ارشد دولتي به ظرفيت و پتانسيل بالاي آن براي كارآفريني، توسعه پايدار و در يك كلام نجات ايران از مشكلات فراوان گرفتار شده پي ببرند و بصورت اصولي به توسعه زيرساخت ها و در كنار آن آموزش جوامع محلي بپردازند....
?غلامحسين نوعي، دانشجوي دكتري تاريخ شفاهي و فعال حوزه گردشگري
بهمن ۱۴۰۱