درباره پالايشگاه شهيد هاشمي نژاد:
پالايشگاه گاز شهيد هاشمي نژاد معروف به پالايشگاه گاز خانگيران، يكي از نخستين پالايشگاه هاي گاز كشور ايران است. فعاليت اكتشافي در سال ۱۳۳۱ به مخزن گاز شيرين شوريجه رسيد و نويد طرح و اجراي تاسيسات گاز در اين منطقه معنا پيدا كرد و دهه شصت استخراج گاز آغاز شد. با هماهنگي قبلي با روابط عمومي پالايشگاه ، در بدو ورود با استقبال جناب مهندس رضا زاده و همكارانش قرار گرفتيم و پس از استماع توضيحات ارزشمند مدير محترم روابط عمومي و كارشناسان اين حوزه همراه با جناب دكتر ضرابي مدير محترم واحد پژوهش پالايشگاه شهيد هاشمي نژاد به بازديد از پالايشگاه و محور توليد گوگرد و فرآوري آن توسط شركت هاي مستقر پرداختيم. هوا خيلي گرم بود و براي تكنسين هاي پرتلاش مجموعه در آن گرماي طاقت فرسا كار سخت تر مي نمود. خدا قوت به عزيزان گفتيم و پس از اقامه نماز صرف نهار از دوستان خوب پالايشگاه خدا حافظي كرده و عازم سد دوستي شديم.
درباره سد دوستي:
در مرز ايران و تركمنستان و روي رودخانه مرزي هريرود و در حوزه شهرستان سرخس در شمال شرقي خراسان رضوي احداث شده است. اين سد از نوع خاكي با هسته رسي به ارتفاع ۷۸متر و طول تاج ۶۵۰ متر مي باشد. مخزن اين سد داراي گنجايش ۱/۲۵۰ ميليارد متر مكعب مي باشد.
اين سد با همكاري مشترك ايران و تركمنستان ساخته شد و عمليات اجراي ساخت آن در سال ۱۳۷۹ آغاز شد و در فروردين سال ۱۳۸۴ توسط سيد محمد خاتمي رئيس جمهور وقت ايران همراه با رئيس جمهور تركمنستان افتتاح شد.
محمود احمدي نژاد رئيس جمهور وقت ايران در سال ۱۳۸۷ طرح انتقال آب از سد دوستي به مشهد را افتتاح كرد كه اين طرح از محل سد دوستي واقع در حوزه شهرستان سرخس آغاز و تا مشهد مقدس امتداد يافت.
بازديد از سد به دلايلي كه خيلي واضح و روشن نبود از سوي آب منطقه اي استان ممنوع شده بود و اگر مساعدت عزيزان پاي كار مرزباني هنگ مرزي سرخس نبود، همراهان امكان بازديد از سد و شنيدن توضيحات ارزشمند آقاي دكتر اخترپور، دانشيار محترم گروه مهندسي عمران دانشگاه فردوسي مشهد را از دست مي دادند. خدا رو شكر با درايت و مهرباني عزيزان مرزباني امكان بازديد به صورت محدود و كوتاه فراهم شد و هيات همراه موفق شدن در بالاي درياچه سد در حالي كه سطح پايين آب را نظاره گر بودند از توضيحات كامل و ارزشمند آقاي دكتر اختر پور از روند ساخت تا بهره برداري بهره مند شدند. در پايين دست سد فرصتي دست داد تا دقايقي پاي در آب گذاشته و لختي استراحت كرده تا چاي آتشي دوستان عزيز همراه سفر آماده شود و گلويي تازه كنيم. پايان بخش اين برنامه فشرده گردشگري بازديد از شاهكار معماري دوره سلجوقي؛ رباط شرف بود كه مي بايست جاده اسفبار سرخس تا مشهد را با چاله چوله هاي فراوانش و بدون علائم رسمي طي كنيم تا به مقصود برسم، احساس كرديم در يك جاده محلي با حداقل استاندارد اوليه پاي گذاشته ايم، بايسته مديران مسول استان تدبيري كنند تا بيش از اين شرمنده مردم نشوند.
درباره رباط شرف:
رباط شرف، كاروانسرايي در ۴۵ كيلومتري شهر سرخس است كه به شكل زيبايي توسط معمار سرخسي آن استاد محمد طرائقي سرخسي در دوره سلجوقيان ساخته شده است. اين بنا در حاشيه جاده قديم نيشابور سرخس (جاده ابريشم) و شش كيلومتري جاده سرخس - مشهد بعد از تپه هاي كم ارتفاع روستاي شوراب قرار دارد. شكل اين رباط از دور شبيه دژي بزرگ است و از داخل به مانند يك كاخ زيبا جلوه مي كند.
اين بنا دو صحن دارد و هر صحن داراي چهار ايوان به شكل چليپا مي باشد و همچنين آجر چيني و كتيبه هاي آن جلوه ويژه اي دارد.
در حاليكه خورشيد در حال غروب كردن بود به محوطه كاروانسرا رسيديم و با لطف و همراهي آقاي عزيزي مسول و كارشناس ميراث فرهنگي مستقر در رباط شرف مجموعه را بازديد كرديم و از سخنان ارزشمند ايشان بهره برديم.
متاسفانه كمبود اعتبارات وزارت گردشگري مجالي براي مرمت و ارتقاء ابنيه تاريخي در كشور باقي نگذاشته و البته خيلي هم توقعي نيست كه اگر درك درستي از تاريخ و تمدن داشتيم حالا و روزمان خيلي بهتر از اين بود.
ايران سرشار از جاذبه هاي تاريخي و طبيعي مي باشد و اگر درست برنامه ريزي شود توسعه شگرفي در كارآفريني در صنعت گردشگري رخ خواهد داد.
ايران زيباست،
ايران را بايد آگاهانه و مسولانه ديد....
?غلامحسين نوعي/ دانشجوي دكتري تاريخ شفاهي و فعال گردشگري
